بدون عنوان ۲

جنگیدن هامان پنهانی

غریدن هامان نهانی

و در این سیاهْ شب تاریک

دل من گرفته از این همه غمهای پریشانی

بدون عنوان

روان هست، همچون آبشاری. به آرامی حرکت می‌کند و آرام‌تر می‌ریزد، هیچ‌کس صدایش را نمی‌شنود. هیچ‌کس.

وقوع انقلاب و علل آن

سخنرانی ۱۳ خرداد ۴۲ امام خمینی و دستگیری ایشان، قیام ۱۵ خرداد به نشانه اعتراض به دستگیری و حبس امام، تبعید امام خمینی به علت سخنرانی علیه قانون کاپیتولاسیون در سال ۴۳، اعدام سران احزاب مخالف رژیم وقت، گشایش حسینیه ارشاد و سخنرانی‌های دکتر شریعتی، پیروزی جیمی کارتر در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا و آزادی‌های سیاسی‌اجتماعی ناشی از این پیروزی در داخل کشور، گسترش آزادی‌های مشروع مدنی در کشور و آزادی زندانیان سیاسی، ۵ برابر شدن قیمت نفت در بازارهای جهانی و سرآزیر شدن درآمدهای کلان نفتی به کشور، عدم ثبات در سیاست‌های اقتصادی‌سیاسی رژیم و جابه‌جایی‌های پی‌در‌پی دولت‌های وقت، وخامت حال محمد رضا شاه، خروج از ایران، افزایش فقر و اختلاف طبقاتی، اعلام حکومت نظامی، واقعه ۱۷ شهریور در میدان شهدا(ژاله)، اعتصابات گسترده، خروج شاه از ایران، ورود ژنرال هایزر به ایران و ماموریت برای کنترل اوضاع، ورود امام و … از جمله حوادث مهمی است که در نهایت منجر به پیروزی انقلاب اسلامی شد. نظریه پردازان پیرامون چگونگی وقوع انقلاب تاکنون ۴ نظریه برای وقوع و پیروزی آن مطرح کرده اند:

۱. این رویداد با حمایت و پشتیبانی غرب صورت گرفته و انقلاب در ایران از دسیسه های آمریکا و غرب است.

۲. مشکلات اقتصادی و شکاف طبقاتی به وجود آمده در سالیان ۵۰-۵۷ و بخصوص ۵۶ و ۵۷ موجب فشار به قشر ضعیف و متوسط جامعه شده و این قشر را به صحنه کشیده.

۳. انقلاب اسلامی یک حرکت اسلامی بوده و به علت پایمال شدن اصول مذهبی و اسلامی مردم، موجبات انقلاب فراهم شد.

۴. عدم وجود آزادی‌های سیاسی و آزادی‌های اجتماعی عامل به خیابان کشیدن مردم و ابراز انزجار خود از رژیم پهلوی شده.

طرفداران هر یک از این نظریات شواهدی از رویدادهای تاریخی را برای مدعی خود مطرح می‌کنند به گونه‌ای که تصور پیدا کردن یک عامل به عنوان علت وقوع انقلاب امری ناممکن به نظر می‌رسد.

کتاب «یادداشت های انقلاب» اختصاص به مقالات و یادداشت‌های دکتر صادق زیباکلام در روزنامه و مجلات پس از سال ۵۷ دارد. این کتاب شامل ۱۱ مقاله و یادداشت پیرامون انقلاب اسلامی است. وی از نظریه پردازان علت وقوع این اتفاق بزرگ به حساب می‌آید. کتاب «مقدمه‌ای بر انقلاب اسلامی» که بیان کننده نظریه ایشان است به واکاوی علل وقوع انقلاب می‌پردازد. وی بر این عقیده است که نبود آزادی‌های سیاسی و اجتماعی و درخواست آزادی‌های مدنی علت وقوع انقلاب است. کتاب «یادداشت‌های انقلاب» بیشتر به دفاعیات ایشان از نظریه خود و بیان نظراتشان پیرامون علل اصلی و فرعی پیرامون این مهم می‌پردازد.

در همین رابطه:

دکتر صادق زیبا کلام

اجتماعی و بازاجتماعی شدن

وقتی عینک بر چشم داشته باشی، تمامی جهان پیرامونت را از پشت آن عینک می‌بینی. به نوعی جهان‌بینی‌ات از پشت شیشه‌ها و فریم عینک محقق می‌شود. این فریم آنگونه عمل می‌کند که تو اجتماعی شده باشی، یعنی نحوه نگرش به جهان اطراف، نوع جهان‌بینی و دید تو را نسبت به زندگی مشخص می‌کند. اجتماعی شدن فرآیندی است که فرد توسط آن به شخصی خودآگاه و توانمند در فرهنگ خود تبدیل می‌شود.(جامعه شناسی-گیدنز) فرآیند اجتماعی شدن در افراد ثابت و پایدار و همچنین یکسان نیست و تحت شرایطی که فرد با آن روبرو می‌شود (روند زندگی) می‌تواند فرآیند بازاجتماعی شدن در وی رخ دهد، بدین معنی که بر اساس دید جدید رفتارهای خود را شکل می‌دهد.
زیاد می‌بینم آدم‌هایی را که در قالب‌های اجتماعی شده خود و از پشت عینک هایی که بر چشم دارند تبدیل شده‌اند به یک کارکرد خاص از آن قالب ها.

 “در دهه ۶۰ و اوایل دهه ۷۰ جوانان آمریکایی برای جنگ به ویتنام اعزام گردیدند. زیر فشار شدید جنگیدن در محیط ناآشنای جنگل،‌ علیه دشمنی مصمم و ورزیده، بسیاری از سربازان دستخوش تغییر شخصیت گردیدند. آن‌ها در وضعیت خشن و بیرحمانه ای که خود را در آن می‌یافتند باز اجتماعی شدن را تجربه کردند. این سربازان کهنه کار به هنگام بازگشت به آمریکا پس از پایان جنگ دریافتند که با فرایند جدید از باز اجتماعی شدن روبه‌رو شده‌اند – بازگشت به دنیای زمان صلح که آن‌ها با آن تناسبی نداشتند.” (جامعه شناسی – گیدنز)

در مثالی که آمد، تغییر ارزش‌ها و کارکرد‌ها در جنگ روی داده که به همین علت برای فرد و اطرافیان وی ملموس می‌باشد.
فضای مثال بالا جنگ بوده و شاخصه ها و ویژگی‌های خاص خود را دارد که فرد با آن‌ها روبه‌رو می‌شود:
۱. دوری از خانواده و وطن و نبود در فضای جاری زندگی و تغییر در روند آن
۲. فشارهای سنگین روحی و فیزیکی ناشی از جنگ
۳. تغییرات اجباری متناسب با فضا
فرد پس از بازگشت، با فضای دیگری روبرو می‌شود که عدم تناسب با وی را نشان می‌دهد. و این در وهله اول برای وی و سپس برای دیگران ملموس خواهد بود.

اما موضوع مد نظر من، این است که در جامعه ما بسیارند افرادی که روند بازاجتماعی شدن را به صورت غیر از جنگ طی می‌کنند/کرده‌اند، به نوعی آرام و پیوسته، به گونه‌ای که به آسانی قابل تشخیص نیست. عدم بروز ویژگی‌های بالا به صورت کاملاً ملوس و مشخص و واضح، موجب می‌شود که تشخیص آن به سختی صورت گیرد. بعضا خود فرد نیز متوجه تغییرات در خود نمی‌شود.

تبدیل شدن به فرد یک معترض در ابعاد گسترده در زندگی فردی و اجتماعی از مثال‌های ملموس این وضعیت است.

*متن خالی از آشفتگی نیست، بگذارید به حساب یک ذهن باز اجتماعی شده که هنوز نمیداند اتفاقی افتاده یا نه!

سازمان مجاهدین خلق- پیدایی تا فرجام

جدایی نیروهای جوان و انقلابی از نهضت آزادی، کار بر روی ایدئولوژی و «شناخت»، «تکامل» و «راه انبیا- راه بشر» که نتایج آن محسوب می‌شود، شروع فعالیت‌هایی بر ضد رژیم بر اساس نهضت های آزادی بخش جهان، تبدیل مبارزه به یک علم برای پیشبرد اهداف انقلابی، تربیت نیروی نظامی در فلسطین و اردوگاههای الفتح برای مبارزه مسلحانه، هواپیماربایی برای آزادی زندانیان سازمان که در عراق توسط نیروهای بعثی دستگیر و به ایران اعزام می‌شوند، متلاشی شدن کادر اصلی و تشکیل‌دهنده سازمان، اعلام موجودیت «سازمان مجاهدین خلق ایران» و … گوشه‌ای از تاریخ پر فراز و نشیب ایران معاصر محسوب می‌شود، گوشه‌ای که در اختیار سازمان مجاهدین خلق است. سازمان مجاهدین خلق ایران (پیدایش ۱۳۴۴) را به راستی می‌توان به عنوان یکی از قدرت‌مندترین احزاب ایران پس از مشروطه به حساب آورد. جدایی کادر اصلی این سازمان (محمد حنیف نژاد، سعید محسن، عبدالرضا نیکبین رودسری و اصغر بدیع زادگان) از نهضت آزادی (به رهبری مهندس بازرگان، آیت الله طالقانی و دکتر سحابی) و تشکیل این سازمان با نظر به مصلحت بینی نهضت آزادی که به دیده ی موسسان این سازمان خوش نمی‌آمد و می‌بایست مبارزه را به نحو دیگری پیگیری کرد تاریخ ایران و سرنوشت هزاران جوان پرشور را دگرگون کرد. در بین نیروهای سازمان مجاهدین خلق، هنرمندان سرشناس نیز به چشم میخورند.

موسسه مطالعات و پژوهشهای سیاسی در دوره سه جلدی خود با نام سازمان مجاهدین خلق پیدایی تا فرجام (۱۳۴۴-۱۳۸۴) به بررسی تاریخ این سازمان بر اساس اسناد برجای مانده نموده. این دوره در سال ۱۳۸۹ توسط همین مؤسسه به صورت خلاصه در یک جلد به بازار کتاب روانه شد. این مجلد از شرح و بست های پر تکلف تاریخی به دور بوده و می‌تواند دیدی کلی نسبت به سازمان به خواننده بدهد، اما دوره سه جلدی شامل جزئیات فراوانی می‌باشد که برای خواننده عام پرتکلف و خسته‌کننده می‌باشد.

به هر حال برای آشنایی با این سازمان پرفراز و نشیب خواندن این کتاب میتواند کمک شایسته ای نماید.

در همین رابطه:

- دانلود دوره سه جلدی کتاب «سازمان مجاهدین خلق پیدایی تا فرجام (۱۳۴۴-۱۳۸۴)» (دانلود کتاب به تفکیک فصل)

- ریشه‌یابی پیدایش و تحولات بعدی سازمان مجاهدین خلق (گفتگو با سعید شاهسوندی توسط لطف الله میثمی)